Co to jest fotowoltaika?

Fotowoltaika od A do Z

Fotowoltaika to technologia, która umożliwia produkcję energii elektrycznej ze światła słonecznego. Innymi słowy, to wytwarzanie prądu elektrycznego z promieni słonecznych przy wykorzystaniu zjawiska fotowoltaicznego.

Czyli najkrócej – to prąd ze słońca.

Proces przemiany światła słonecznego na energię elektryczną następuje w ogniwach fotowoltaicznych (panelach fotowoltaicznych). To właśnie one najczęściej są montowane na dachach domów, ale równie dobrze mogą być zainstalowane na ziemi, ścianie budynku, czy… wodzie.

Fotowoltaika jest więc tanim i ekologicznym źródłem odnawialnej energii, które staje się u nas coraz bardziej popularne. Aż 96 proc. Polaków jest zadowolonych ze swoich instalacji fotowoltaicznych.

Na koniec zeszłego roku liczba instalacji fotowoltaicznych przekroczyła 845 000 sztuk, a fotowoltaika w sektorze OZE jest największym źródłem energii (druga jest energetyka wiatrowa).

Najlepsze warunki do czerpania energii ze słońca panują w południowo-wschodniej Polsce, w tym m.in. w województwie lubelskim, które jest najbardziej nasłonecznionym regionem w kraju.

Zakladka dla domu zdj 2

96 proc.

Polaków jest zadowolonych z fotowoltaiki

SCHEMAT DZIAŁANIA FOTOWOLTAIKI

Jak działa fotowoltaika?

Energia słoneczna jest pochłaniana przez specjalne moduły fotowoltaiczne (panele fotowoltaiczne). To właśnie one zamieniają padające na nie w ciągu dnia promienie słoneczne w prąd stały, który trasą kablową biegnie do kolejnego urządzenia, jakim jest inwerter (falownik). Ten z kolei ma za zadanie zmienić prąd stały w prąd zmienny – czyli taki, z którego korzystamy w domu, pracy, czy praktycznie każdym innym budynku.

SCHEMAT DZIAŁANIA INSTALACJI FOTOWOLTAICZNEJ

Z czego składa się instalacja fotowoltaiczna?

Jak już wspomnieliśmy na wstępie, fotowoltaika to tani prąd ze słońca. Aby jednak tak było, potrzebna jest instalacja fotowoltaiczna, która składa się z kilku elementów, takich jak: panele fotowoltaiczne, system montażowy, okablowanie, czy inwerter (falownik).

Na ilustracji poniżej możesz zobaczyć, co wchodzi w skład instalacji fotowoltaicznej.

jak działa fotowoltaika

Objaśnienia urządzeń i elementów wchodzących w skład instalacji fotowoltaicznej:

  • PANELE FOTOWOLTAICZNE – konwertują energię słoneczną na energię elektryczną.
  • INWERTER (FALOWNIK) – konwertuje prąd stały na prąd zmienny.
  • SYSTEM MONTAŻOWY – system umożliwiający montaż paneli na różnych typach dachów i powierzchni.
  • ZABEZPIECZENIE AC I DC – zabezpieczają instalację wewnętrzną po stronie stałonapięciowej i zmiennonapięciowej.
  • ODGROMIENIE – zabezpiecza instalację wewnętrzną przez przeskokiem napięcia z wyładowań atmosferycznych.
  • OKABLOWANIE – system przewodów łączących całą instalację z siecią wewnętrzną.

OPCJONALNE DODATKI:

  • MAGAZYN ENERGII – magazynowanie wyprodukowanej energii
  • HEMS – inteligentny system zarządzania energią

Zobacz, jak wyglądają instalacje fotowoltaiczne w praktyce

ELEMENTY INSTALACJI FOTOWOLTAICZNEJ – DO CZEGO SŁUŻĄ?

Instalacja fotowoltaiczna krok po kroku

Panele fotowoltaiczne. Budowa i najważniejsze parametry

Najważniejszymi parametrami opisującymi moduły fotowoltaiczne jest ich sprawność konwersji promieniowania, wyrażana w procentach oraz nominalna moc wyjściowa wyrażana w Wp (Watt peak).

Wp to moc wyjściowa uzyskana z danego modułu przy określonych stałych warunkach testowania, nazywanych STC (z ang. Standard Test Conditions), czyli natężeniu promieniowania 1000 W/m2 i temperaturze otoczenia 25ºC.

LEGENDA:
A – rama
B – hartowana szyba
C – folia EVA
D – połączone ogniwa fotowoltaiczne
E – folia PET
F – spód ramy
G – puszka przyłączeniowa
Schemat budowy panelu fotowoltaicznego

Rodzaje ogniw fotowoltaicznych i technologie wykonania paneli

ogniwa fotowoltaiczne monokrystaliczne

Ogniwa monokrystaliczne

Wykonane są z jednego monolitycznego kryształu krzemu.

Charakteryzują się wysoką sprawnością, wahającą się zazwyczaj w granicach 18-22% oraz wysoką ceną.

Posiadają bardzo charakterystyczny ciemny kolor.

ogniwa fotowoltaiczne polikrystaliczne

Ogniwa polikrystaliczne

Wykonane są z wykrystalizowanego krzemu.

Charakteryzują się sprawnością w przedziale 14-18% oraz umiarkowaną ceną.

Najczęściej posiadają charakterystyczny niebieski kolor i wyraźnie zarysowane kryształy krzemu.

technologia full black

Panel fotowoltaiczny wykonany w technologii Full Black.

technologia half cut

Panel fotowoltaiczny wykonany w technologii Half Cut.

technologia standard

Standardowy panel fotowoltaiczny.

Kiedy ogniwa tworzą moduł fotowoltaiczny?

Ogniwa fotowoltaiczne w liczbie kilku czy kilkunastu sztuk będą zbyt małe i zbyt słabe, aby mogły wyprodukować ze słońca tyle prądu, ile przeciętnie w ciągu doby zużywa typowy dom jednorodzinny.

Dopiero połączone ze sobą szeregowo ogniwa tworzą moduły fotowoltaiczne (panele fotowoltaiczne).

W ten sposób moduły tworzą łańcuch, tzw. string, który podpina się do inwertera.

zależność pracy modułów fotowoltaicznych
LEGENDA:
A – moduł fotowoltaiczny
B – ogniwo fotowoltaiczne
C – moduły połączone szeregowo (string)

Czy wiesz, że…

✔️ Standardowy moduł fotowoltaiczny o mocy 330W waży ok. 18,6 kg.

✔️ Wymiary przeciętnego modułu fotowoltaicznego to 1,665 mm wysokości i 999 mm szerokości.

✔️ Powierzchnia zajmowana przez panele fotowoltaiczne dla 1 kW wynosi ok. 6,65 mkw.

✔️ Roczna produkcja energii elektrycznej instalacji o mocy 1 kW w optymalnych warunkach wynosi 1000 kWh/rok.

✔️ Orientacyjne, roczne zużycie energii elektrycznej dla gospodarstwa domowego na poziomie 3300 kWh + 20% pokryje instalacja fotowoltaiczna o mocy już 4 kW.

panele fotowoltaiczne ciekawostki

Inwerter (falownik). Czym jest i jakie są rodzaje?

Falownik jest najważniejszym z elementów instalacji fotowoltaicznej. Jego zadaniem jest zamiana prądu stałego, produkowanego przez moduły, na prąd zmienny, zsynchronizowany z siecią energetyczną.

Z uwagi na wielkość falowników, a także możliwość podłączenia do nich odpowiedniej liczby paneli, można podzielić je na mikrofalowniki, falowniki stringowe oraz falowniki centralne.

Z uwagi na miejsce montażu spotkać też można inwertery dedykowane do montażu wewnątrz budynku lub na zewnątrz.

mikrofalownik fotowoltaiczny
MIKROFALOWNIKI. Współpracują z jednym panelem fotowoltaicznym.
inwerter stringowy
FALOWNIKI STRINGOWE. Obsługują w przypadku małej instalacji fotowoltaicznej (od 1 do 30kW) wszystkie panele fotowoltaiczne.
inwerter centralny
FALOWNIKI CENTRALNE. Są przeznaczone do pracy na farmach fotowoltaicznych o mocach setek kilowatów.

Falowniki jednofazowe i trójfazowe. Jaka jest różnica?

Jednofazowe falowniki najczęściej są wykorzystywane w instalacjach o małych mocach, natomiast trójfazowe przy większych. Z doświadczenia jednak wiemy, że trójfazowe świetnie radzą sobie również w instalacjach o małej mocy. Dlaczego? Z kilku powodów.
  • Po pierwsze: trójfazowe przy małej mocy korzystnie wpływają na stabilność lokalnej sieci.
  • Po drugie: występują mniejsze wahania napięcia.
  • Po trzecie: można zastosować niższy przekrój przewodów.
Ale to nie wszystko. Jeśli już teraz zastanawiasz się nad rozbudową instalacji fotowoltaicznej w przyszłości (bo np. będziesz rozbudowywał swój dom), warto wybrać falownik trójfazowy, ponieważ to on daje możliwość zwiększenia mocy instalacji fotowoltaicznej w przyszłości.

Falowniki wyspowe i sieciowe. Jaka jest różnica?

W zależności od tego, czy instalacja będzie podłączona do sieci czy nie dzielimy je na typy:
  • wyspowy czyli taki, który nie łączy się z siecią, ma możliwość podłączenia akumulatorów gromadzących
    energię,
  • sieciowy synchronizuje się z siecią publiczną, przez co oddaje energię do sieci publicznej, nie łączy się
    z akumulatorem.

Gdzie można zamontować inwerter, a gdzie nie?

Miejsce montażu falownika musi być dobrze przemyślane. Jeśli zamontujemy go na ścianie na zewnątrz budynku i nie zapewnimy mu żadnej ochrony przed słońcem, ryzykujemy przegrzanie urządzenia i jego awarię.

Dlatego producenci zalecają, aby inwerter nie był wystawiany bezpośrednio na słońce.

Najlepiej więc znaleźć osłonięte miejsce np. w okolicy modułów fotowoltaicznych lub umieścić inwerter pod okapem dachu. Producenci odradzają także montaż falowników na strychach i poddaszach z uwagi, że te pomieszczenia w lecie mogą uzyskiwać bardzo wysokie temperatury.

Najczęściej więc falowniki montuje się w piwnicach, garażach lub pomieszczeniach gospodarczych.

Falownik Sofar z zabezpieczeniami

Fotowoltaika. Od czego zacząć?

Jeśli myślisz: „Chcę płacić niższe rachunki za prąd. Chcę uniezależnić się od rosnących cen za energię. Chcę zapewnić sobie i swoim bliskim, swoim dzieciom bezpieczną przyszłość energetyczną” – to znaczy, że jesteś gotowy na fotowoltaikę.

Od czego powinieneś więc zacząć?

#1 Audyt fotowoltaiczny

Audyt fotowoltaiczny to Twoja rozmowa ze specjalistą ds. fotowoltaiki, który zada Ci kilka bardzo konkretnych pytań dotyczących chociażby Twoich rachunków za prąd, czy przeciętnego rocznego zużycia energii.

Na podstawie audytu fotowoltaicznego obliczamy zapotrzebowanie energetyczne oraz przedstawiamy projekt instalacji, na którym pokazujemy m.in. rozmieszczenie paneli na dachu, trasy kablowe, czy też miejsce montażu falownika.

Czego dotyczy audyt fotowoltaiczny?

  • Oględziny domu i miejsca instalacji fotowoltaicznej np. stopień nachylenia dachu, jego orientacja względem stron świata, rodzaj pokrycia dachu (np. blachodachówką)
  • Konsultant sprawdza, czy nie występuje zacienienie i doradza najlepsze miejsce na montaż
  • Podczas rozmowy konsultant poprosi o pokazanie rachunków za prąd (najlepiej za cały ostatni rok), żeby ocenić dotychczasowe zużycie energii
  • W trakcie rozmowy warto opowiedzieć specjaliście o swoich planach np. wymiany sposobu ogrzewania lub instalacji dodatkowych urządzeń (np. klimatyzacja)

#2 Wycena instalacji fotowoltaicznej

Kiedy konsultant zebrał najważniejsze dane z audytu fotowoltaicznego, będzie w stanie dokonać analizy podzespołów i elementów instalacji fotowoltaicznej.

Wycena obejmuje przeważnie koszt paneli fotowoltaicznych, osprzętu, tras kablowych, inwertera, jak i samego montażu instalacji.

  • Na etapie wyceny dowiesz się, ile będzie kosztować wykonanie Twojej instalacji fotowoltaicznej
  • PORADA: jeśli kwota wyceny jest dla Ciebie za duża, dopytaj konsultanta o możliwość wzięcia kredytu. Bardzo często firmy mają umowy z bankami i są w stanie wynegocjować korzystne kredyty z niskim oprocentowaniem na instalację fotowoltaiczną

#3 Projekt instalacji fotowoltaicznej

Kiedy jesteś już po audycie fotowoltaicznym, konsultant wraca do firmy i przekazuje zebrane wcześniej informacje wraz ze zdjęciami dachu do Działu Projektowego.

To tam architekci wykonują szczegółowy projekt instalacji fotowoltaicznej o danej mocy, z uwzględnieniem miejsca montażu, przebiegu tras kablowych, czy miejsca montażu falownika.

Taki projekt trafia do Ciebie do wglądu. Kiedy go zaakceptujesz, umawiasz się na termin montażu instalacji fotowoltaicznej.

  • Projekt techniczny zawiera miejsce montażu paneli fotowoltaicznych
  • W projekcie zobaczysz, gdzie będzie zamontowany falownik
  • Projekt uwzględnia dokładnie poprowadzone trasy kablowe

#4 Montaż instalacji fotowoltaicznej

Po akceptacji projektu umawiasz się na termin montażu swojej instalacji fotowoltaicznej.

W Green Mark jest to przeważnie 14 dni od akceptacji projektu. W tym czasie kompletujemy wszystkie potrzebne podzespoły, właściwą liczbę paneli fotowoltaicznych itd.

  • Montaż instalacji fotowoltaicznej na dachu budynku jednorodzinnego to najczęściej 1-2 dni robocze
  • Jeśli konstrukcja dachu jest skomplikowana, a połacie niewielkie, montaż z uwagi na potrzebę odpowiedniego dopasowania umiejscowienia paneli na różnych połaciach może trwać do 3-4 dni roboczych
  • Instalacja po montażu jest już gotowa do pierwszego próbnego uruchomienia

#5 Zgłoszenie gotowej instalacji fotowoltaicznej do Zakładu Energetycznego

Aby instalacja zaczęła działać na dobre, należy ją zgłosić do zakładu energetycznego. W Green Mark pomagamy z niezbędną dokumentacją, więc nie będzie to dla Ciebie żaden problem.

Zgodnie z przepisami dystrybutorzy energii mają 30 dni na to, aby przyjechać do Twojego domu i zamontować dwukierunkowy licznik energii. Kiedy to zrobią, Twoja instalacja fotowoltaiczna wreszcie może zacząć działać – czyli produkować prąd ze słońca!

  • Gotowa instalacja fotowoltaiczna musi być podłączona do sieci energetycznej
  • Zakład Energetyczny ma 30 dni na to, aby przyjechać do Ciebie, żeby zamontować licznik dwukierunkowy - jest on potrzebny do podłączenia Twojej instalacji fotowoltaicznej do sieci energetycznej

#6 Skorzystanie z programu Mój Prąd

Kiedy Twoja instalacja już działa i jest podłączona do sieci energetycznej, czas zająć się dotacją w ramach programu Mój Prąd.

To program rządy dedykowany dla osób fizycznych wytwarzających energię elektryczną na własne potrzeby, które mają zawartą umowę kompleksową (z Operatorem Sieci Dystrybucyjnej – OSD, zakładem energetycznym) regulującą kwestie związane z wprowadzeniem do sieci energii elektrycznej wytworzonej w mikroinstalacji.

Jako Green Mark jesteśmy autoryzowanym partnerem Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Pomagamy w prawidłowym wypełnieniu wniosków i pomagamy w załatwieniu dofinansowania.

Nasze wnioski mają wysoką skuteczność, a to znaczy, że w 99% nie zawierają błędów, są wypełnione poprawnie i traktowane priorytetowo. Dzięki nam masz więc załatwioną dotację prawie jak w banku.

Monitorujemy, co dzieje się z III turą naborów Mój Prąd 2021. Kiedy tylko ruszy nabór, jako nasz klient będziesz mógł skorzystać z naszej pomocy w skutecznym złożeniu wniosku i uzyskania dofinansowania.

Warto zapamiętać

  • Fotowoltaika to prąd ze słońca
  • To tanie i ekologiczne źródło energii
  • Pod koniec 2021 r. w Polsce działało już ponad 845 tys. instalacji fotowoltaicznych
  • Instalacja fotowoltaiczna składa się m.in. z ogniw fotowoltaicznych
  • Jest coraz bardziej popularna w Polsce
  • W Polsce z darmowego prądu z fotowoltaiki korzysta już prawie milion budynków

Zalety fotowoltaiki

Oszczędność
Instalacja fotowoltaiczna już od pierwszych miesięcy od uruchomienia sprawa, że płacisz mniej za prąd. Twoje dotychczasowe rachunki za prąd mogą być nawet o 90% niższe!
Bezpieczeństwo
Instalacje są dodatkowo uzbrajane w instalacje odgromowe i zabezpieczenia przeciwpożarowe - są więc całkowicie bezpieczne dla osób znajdujących się w pobliżu.
Wygoda
Niewielkie koszty utrzymania, ponieważ panele fotowoltaiczne w znacznym stopniu ulegają samoczyszczeniu podczas np. deszczu, który spłukuje brud i osad z powierzchni paneli, czy śniegu, który sam się roztapia i spływa z paneli.
Ekologia
Fotowoltaika nie powoduje zanieczyszczenia środowiska, nie emituje szkodliwych gazów, nie przyczynia się do produkcji odpadów, ani nie hałasuje podczas pracy.
Inwestycja
W siebie. Prąd się nigdy nie zwróci, dystrybutorzy prądu z roku na rok będą podnosić rachunki, a Ty się przed tym uchronisz. A jeśli kiedyś będziesz chciał sprzedać dom, będzie więcej wart, właśnie przez instalację fotowoltaiczną.
Przyszłość
Energia ze słońca nigdy się nie skończy, za to tradycyjne paliwa, z których powstaje prąd, takie jak węgiel czy ropa - tak. Zapewniasz więc sobie niezależność energetyczną oraz niższe koszty utrzymania domu np. dla swoich dzieci.

Nasi konsultanci są do Twojej dyspozycji. Zostaw nam wiadomość a my szybko oddzwonimy do Ciebie.

pl_PLPolish